Chẩn đoán
Viêm khớp dạng thấp có thể khó chẩn đoán ở giai đoạn đầu vì các dấu hiệu và triệu chứng ban đầu giống với nhiều bệnh khác. Không có một xét nghiệm máu hoặc xét nghiệm thăm dò nào để chẩn đoán xác định bệnh.
Trong quá trình khám bệnh, bác sĩ sẽ thăm khám các khớp của bạn xem có bị sưng, nóng, đỏ không. Bác sĩ cũng có thể kiểm tra phản xạ và sức mạnh cơ bắp của bạn.
Xét nghiệm máu
Những người bị viêm khớp dạng thấp thường có tốc độ máu lắng hồng cầu (còn được gọi là tốc độ lắng máu) hoặc nồng độ protein phản ứng C (CRP) tăng cao. Điều này có thể cho thấy tình trạng viêm trong cơ thể. Các xét nghiệm máu thông thường khác có thể được làm bao gồm tìm kiếm yếu tố dạng thấp (RF) và kháng thể kháng peptide citrullin (Anti-CCP).
Thăm dò hình ảnh
Bác sĩ có thể đề nghị chụp X-quang để giúp theo dõi sự tiến triển của bệnh viêm khớp dạng thấp ở các khớp theo thời gian. Tuy nhiên thăm dò này ngày nay ít được sử dụng do chỉ có giá trị trong một số trường hợp nhất định. Xét nghiệm MRI và siêu âm khớp có thể giúp bác sĩ đánh giá mức độ nghiêm trọng của bệnh trong cơ thể bạn.
Điều trị
Hiện nay chưa có phương pháp chữa khỏi hoàn toàn bệnh bệnh viêm khớp dạng thấp. Nhưng các nghiên cứu lâm sàng chỉ ra rằng các triệu chứng bệnh có nhiều khả năng thuyên giảm hơn nếu bắt đầu điều trị sớm bằng các loại thuốc được gọi là thuốc chống thấp khớp tác dụng chậm (DMARD).
Thuốc
Các loại thuốc được bác sĩ khuyên dùng sẽ tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng và thời gian bạn bị viêm khớp dạng thấp.
– NSAID: Thuốc chống viêm không steroid (NSAID) có thể giúp giảm đau và giảm viêm. Có một số NSAID không cần kê đơn như ibuprofen và naproxen. Tuy nhiên, phần lớn các NSAID tác dụng mạnh hơn cần được bác sĩ kê đơn cho người bệnh cần dùng. NSAID có nhiều tác dụng phụ có thể bao gồm kích ứng dạ dày, xuất huyết tiêu hóa, các biến chứng tim, biến chứng thận…
– Steroid: Thuốc corticosteroid, chẳng hạn như prednisone, làm giảm viêm, đau và làm chậm tổn thương khớp. Steriod cũng có rất nhiều tác dụng phụ có thể bao gồm loãng xương, tăng cân, đái tháo đường, tăng huyết áp… Các bác sĩ thường kê đơn thuốc corticosteroid để giảm triệu chứng nhanh chóng, với kế hoạch giảm liều thuốc dần dần.
– DMARD thông thường (kinh điển): Những thuốc này có thể làm chậm sự tiến triển của bệnh viêm khớp dạng thấp và giữ cho các khớp cũng như các mô khác khỏi bị tổn thương vĩnh viễn. DMARD phổ biến bao gồm methotrexate, leflunomide, hydroxychloroquine và sulfasalazine. Tác dụng phụ của mỗi DMARD khác nhau nhưng có thể bao gồm tổn thương gan, thận và nhiễm trùng phổi nặng.
– Tác thuốc sinh học: Còn được gọi là chất điều hòa phản ứng sinh học, là loại DMARD mới hay DMARD sinh học. Một số thuốc trong nhóm này bao gồm abatacept, adalimumab, anakinra, certolizumab, etanercept, golimumab, Infliximab, rituximab, sarilumab và tocilizumab.
DMARD sinh học thường hiệu quả nhất khi kết hợp với DMARD thông thường, chẳng hạn như methotrexate. Loại thuốc này cũng làm tăng nguy cơ nhiễm trùng.
DMARD tổng hợp nhắm đích: Baricitinib, tofacitinib và upadacitinib có thể được sử dụng nếu DMARD kinh điển và thuốc sinh học không có hiệu quả. Liều tofacitinib cao có thể làm tăng nguy cơ tắc mạch trong phổi, các biến chứng nghiêm trọng liên quan đến tim và ung thư.
Vật lý trị liệu và điều trị vận động
Bác sĩ có thể chỉ định thêm cho bạn điều trị vật lý trị liệu hoặc nghề nghiệp, là các phương pháp thực hiện hoặc hướng dẫn bạn các bài tập giúp giữ cho khớp linh hoạt. Có nhứng phương pháp điều trị vật lý trị liệu và điều trị vận động, chỉnh hình mới có thể giúp người bệnh, nhất là người bệnh có di chứng cải thiện chức năng vận động, trợ giúp bạn thực hiện các công việc hàng ngày, giúp các khớp của bạn vận động dễ dàng hơn. Ví dụ: bạn có thể cầm nắm một vật bằng cẳng tay của mình thay vì bàn tay.
Các thiết bị hỗ trợ có thể giúp bạn vận dễ dàng vận động, tránh gây mệt mỏi cho các khớp bị đau. Ví dụ, một con dao làm bếp được trang bị tay cầm giúp bảo vệ khớp ngón tay và cổ tay của bạn. Một số công cụ nhất định, chẳng hạn như móc khuy, có thể giúp bạn mặc quần áo dễ dàng hơn. Bạn có thể tham khảo danh mục sản phẩm và cửa hàng cung cấp thiết bị y tế là nơi tốt nhất để tìm kiếm các dụng cụ, phương tiện này hoặc xin tư vấn của bác sĩ.
Điều trị phẫu thuật (mổ)
Nếu thuốc không thể ngăn ngừa hoặc làm chậm tổn thương khớp, bạn và bác sĩ có thể cân nhắc phẫu thuật để sửa chữa các khớp bị tổn thương. Phẫu thuật có thể giúp khôi phục khả năng sử dụng khớp của bạn. Phẫu thuật cũng có thể làm giảm đau và cải thiện chức năng.Điều trị phẫu thuật trong viêm khớp dạng thấp có thể bao gồm một hoặc nhiều thủ tục sau:
Phẫu thuật cắt màng hoạt dịch: Phẫu thuật để loại bỏ phần màng hoạt dịch bị viêm của khớp (synovium) có thể giúp giảm đau và cải thiện chức năng vận động của khớp.
Sửa chữa gân: Viêm và tổn thương khớp có thể khiến các gân xung quanh khớp của bạn bị lỏng hoặc đứt. Bác sĩ phẫu thuật của có thể sửa chữa các gân xung quanh khớp của bạn.
Làm liền khớp: Phẫu thuật làm liền (hàn) khớp có thể được chỉ định để ổn định hoặc sắp xếp lại khớp và để giảm đau khi thay khớp không phải là một lựa chọn tốt hơn. Thay khớp toàn bộ: Trong quá trình phẫu thuật thay khớp, bác sĩ phẫu thuật sẽ loại bỏ các phần bị tổn thương của khớp và lắp một bộ phận giả làm bằng kim loại và nhựa. Phẫu thuật có nguy cơ gây chảy máu, nhiễm trùng và đau. Hãy trao đổi về những lợi ích và rủi ro với bác sĩ của bạn trước khi quyết định mổ thay khớp.